Vanille is vanille, toch? Niet helemaal. Net zoals bij koffie en chocolade is er een wereld van verschil tussen massaal geproduceerde en ambachtelijk geteelde vanille van topkwaliteit. Onze Oegandese vanille behoort tot die laatste categorie. Maar wat maakt onze vanille zo bijzonder in vergelijking met de ‘standaard’ vanille die je in de supermarkt vindt?
Het verschil begint bij de oorsprong
De meeste vanille komt uit Madagaskar en deze stond decennia lang bekend als ‘de beste’ vanille. Echter is vanille uit Oeganda aan een sterke opkomst bezig. Er zijn veel factoren die de kwaliteit van de vanille beïnvloeden. Het type plant, klimaat, luchtvochtigheid, voedingsbodem, soort plantage, fermentatieproces en opslag.
In Oost-Madagaskar zijn enorm veel grote vanilleplantages. Als gevolg van een hoge concentratie verschillende vanille rassen, hebben er in afgelopen eeuw ongewilde kruisbestuivingen plaatsgevonden. Hierdoor zijn de genetische samenstellingen van de planten veranderd en hierdoor is het vanillinegehalte in vanille uit Madagascar wat afgenomen. Onze Oegandese vanille is van de zuivere soort Planifolia. Deze bereikt het hoogste vanillinegehalte en hierdoor bereiken we doorgaans een vanillinegehalte van 2,5% (tov 1,8% gemiddeld) Hoe sterker het aroma, hoe meer smaak! (en je hoeft minder te gebruiken).
De omgeving waar de plant groeit is erg belangrijk. Een tropisch klimaat, goede voedingsbodem en een hoge luchtvochtigheid zijn randvoorwaarden voor een succesvolle teelt. Oegandese vanille groeit in vruchtbare bodem en de omstandigheden zorgen voor een uniek smaakprofiel: diep, complex en met tonen van chocolade en rozijnen. Probeer het zelf: ruik aan een standaard vanillestokje en vergelijk het met een Oegandese peul. Het verschil is direct merkbaar.
De kwaliteit van de vanillepeul staat of valt met het type plantage. Als je bijvoorbeeld alle lokale fauna kapt om zo veel mogelijk vanille per vierkante meter te oogsten, gaat dit ten koste van de luchtvochtigheid, wat enorm belangrijk is voor de groei. Door één gewas te telen wordt de plantage kwetsbaar, mono-culturen zijn vatbaarder voor ziektes. Hierdoor moet er vaker door de mens worden bijgestuurd worden. Denk hierbij aan het gebruik van beregening, pesticiden en/of kunstmatige meststoffen. In plaats van mega-plantages met slechts 1 gewas, zijn wij voorstander van Multi-cropping en regeneratieve landbouw. Wist je dat wij bomen op de plantage hebben groeien die tijdens het regenseizoen water opnemen, en tijdens het droogseizoen vocht afgeven aan de directe omgeving? Naast vanille verbouwen we ook andere gewassen op dezelfde plantage, zoals Koffie en bananen. Deze gewassen zorgen voor onder andere de benodigde schaduw, leveren natuurlijke compost en zorgen voor een andere bron van inkomsten. We maken dus geen gebruik van kunstmatige voedingsstoffen, pesticiden of zelfs beregening. En doordat er andere geldstromen zijn waar de familie op kan rekenen, kan de vanille zo lang mogelijk rijpen aan de orchidee. Wij geloven dat regeneratieve landbouw resulteert in de hoogste kwaliteit vanillepeul.
Op het moment van oogsten zijn de peulen nog groen/geel. Tijdens het ambachtelijke fermentatieproces worden de peulen omgetoverd tot de ‘stokjes’ zoals wij de benaming kennen. Vanillepeulen worden kort gekookt en daarna zorgvuldig gedroogd in de Afrikaanse zon. Tijdens dit proces wordt pas de ‘vanilline’ gevormd. Laat je de peulen te snel drogen? Dan gaat het ten koste van het vanillinegehalte en dus de kwaliteit van het vanillestokje. Een stokje is overigens een verkeerde benaming, maar dit komt doordat veel peulen uitdrogen in het proces van boer naar eindgebruiker. Deze vanillestokjes in bijvoorbeeld supermarkten zijn ergens onderweg hard geworden. Hierdoor is het lastig om de peul open te snijden en de zaadjes er uit te schrapen. Dat doen wij anders. Door een nauwkeurig (maar tijdrovend) proces, bereiken we een bijzonder hoog vanilline percentage bij een vochtgehalte van circa 30%. De peulen zijn hierdoor lekker soepel, olieachtig en rijk van smaak.
Distributie en opslag zijn een belangrijke factor voor de kwaliteit van de vanillepeul. Ondanks dat vanille een lang houdbaar product is, ligt het risico van uitdroging op de loer. De vanille-industrie is bijvoorbeeld sterk onderhevig aan (meerdere) handelaren. ‘Middle-men’ kopen bij boeren vaak voor de laagste prijs in en slaan de vanille op in grote getale op om op een later moment weer te verkopen. Door de vele tussenhandelaren is de herkomst en specifieke oogst vaak niet meer terug te leiden. Ook dat doen wij anders. We werken onder het concept van ‘Direct trade’. Oftewel de ‘van boer tot bord'-strategie. Een kortere en transparantere keten bestaat niet en hierdoor leveren wij de meest ‘verse’ vanille.
Nu zijn we ook direct aangekomen bij onze missie. Godfrey komt uit een boerenfamilie en heeft ervaren hoe het is om als boer telkens weer aan het kortste eind te trekken. Dat wilde hij echt veranderen en heeft de familieplantage voortgezet en VanillaPoint gestart toen hij ook nog de kwaliteit van de vanillestokjes in de supermarkt zag. Doordat wij de gehele keten beheersen en er geen tussenhandelaren meer aanwezig zijn, is er een win-win situatie ontstaan. De lokale gemeenschap krijgt nu écht eerlijk betaald en de eindgebruiker ontvangt duurzaam geteelde en hoogkwalitatieve vanille, voor een goede en toekomstbestendige prijs.
Waarom jij het verschil proeft
- Hogere vanilline concentratie: Intensere smaak en geur
- Regeneratieve landbouw: 100% natuurlijke groei voor de beste kwaliteit.
- Langzamere en ambachtelijke rijping: Diepere, complexere aroma's.
- Van boer tot bord: Voor betere omstandigheden voor lokale gemeenschap, en korte keten.
Als je vanille gebruikt, waarom dan niet kiezen voor de beste? Onze Oegandese vanille biedt een pure, authentieke smaakbeleving die je nergens anders vindt. Proef het verschil zelf en breng je gerechten naar een hoger niveau.
Ontdek onze vanille vandaag nog en ervaar de ware essentie van kwaliteit en duurzaamheid.
Plaats een coment